Engelli emeklilikle malulen emekliliği karıştırmamak gerekir. SSK statüsünde olan sigortalıların engelli emekli olabilmeleri için ilk önce engelli vergi indirimi almaları gerekecektir. Malulen emeklilikten kısaca bahsedecek olursak; kişilerin çalışma gücünde en az %60 oranında kayıp olması ve kaybın sağlık kurulunca tespit ve tescil edilmesi gerekmektedir.
Malulen emekli olamayacak durumda olan kişiler engellilik tespiti yaptırarak engelli emekliliğinden yararlanabilirler. Engelli emeklilik şartı, engellilik oranı ve kişinin ilk kez sigortalı oldukları tarihe göre değişmektedir.
Engelli emeklilik başvurusunda bulunabilmek için öncelikle kişinin engelli vergi indirimi alması gerekmektedir. Engelli vergi indirimi alabilmek için aktif olarak sigortalı bir işyerinde çalışıyor olunması gerekmektedir. Sigortalı olarak çalışmayan kişi engelli vergi indirimi başvurusunda ne yazık ki bulunamaz. Kişi önce yetkilendirilmiş kamu hastanelerinin sağlık kurulu servisinden randevu almalı. Akabinde ise çalışmış olduğu işyerinin bağlı olduğu vergi dairesi müdürlüğünden sevk yazısı alarak hastaneye başvurmalıdır. Hastane sağlık kurulu tarafından kişiye en az %40 oranında rapor çıkması halinde kişi diğer şartları da taşıyorsa engelli emekliliğe hak kazanır. Engelli vergi indirimi başvuruları kişinin çalışmış olduğu işyerinin bağlı olduğu vergi dairesi müdürlüğünce bizzat yapabileceği gibi, isterse e-devlet şifresi ile Gelir İdaresi Başkanlığının Engelli Vergi İndirimi Başvuru İşlemleri sekmesinden de kolaylıkla gerçekleştirebilir. Sistem üzerinden gerekli formlar doldurulduktan sonra birkaç gün içerisinde başvurucunun hastaneye sevk yazısı elektronik ortamda kişiye ulaştırılacaktır. Bu elektronik sevk belgesiyle başvurucu hastaneye müracaat etmelidir.
Sağlık kurulu raporuna oranına göre engellilik dereceleri;
%80 ve üzeri 1. Derece
%60-79 arası 2. Derece
%40-59 arası ise 3. Derecedir.
Engelli olabilmek için oranın en az %40 ve üzeri olması gerekmekte olup, sağlık raporundaki orana göre emeklilik şartları değişkendir. Emekli olabilme şartları 01.10.2008 öncesi ve sonra olarak da ayrılmaktadır. İşe başlama tarihi ve engel oranına göre emeklilik şartlarını aşağıdaki tablo yardımıyla kolaylıkla bulabilirsiniz.
01.10.2008 yılından önce girişliler;
|
İşe Başlama Tarihi |
ORAN |
||
|
1. Derece %80 ve üzeri |
2. Derece %60-79 |
3. Derece %40-59 |
|
|
05.08.1991 ve daha önce |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
|
06.08.1991 ve 05.08.1994 arası |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
15 YIL – 3680 Prim Gün |
16 YIL – 3760 Prim Gün |
|
06.08.1994 ve 05.08.1997 arası |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
16 YIL – 3760 Prim Gün |
17 YIL – 3920 Prim Gün |
|
06.08.1997 ve 05.08.2000 arası |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
17 YIL – 3840 Prim Gün |
18 YIL – 4080 Prim Gün |
|
06.08.2000 ve 05.08.2003 arası |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
17 YIL 8 AY – 3920 Prim Gün |
19 YIL – 4240 Prim Gün |
|
05.08.2003 ve 30.09.2008 arası |
15 YIL – 3600 Prim Gün |
18 YIL – 4000 Prim Gün |
20 YIL – 4400 Prim Gün |
01.10.2008 yılından sonra işe girenler;
|
İşe Başlama Tarihi |
ORAN |
||
|
1. Derece %60 ve üzeri |
2. Derece %50-59 |
3. Derece %40-59 |
|
|
01.10.2008 – 31.12.2008 |
15 yıl, 3700 gün |
16 yıl, 3700 gün |
18 yıl, 4100 gün |
|
01.01.2009 – 31.12.2009 |
15 yıl, 3800 gün |
16 yıl, 3800 gün |
18 yıl, 4200 gün |
|
01.01.2010 – 31.12.2010 |
15 yıl, 3900 gün |
16 yıl, 3900 gün |
18 yıl, 4300 gün |
|
01.01.2011 – 31.12.2011 |
15 yıl, 3960 gün |
16 yıl, 4000 |
18 yıl, 4400 gün |
|
01.01.2012 – 31.12.2012 |
15 yıl, 3960 gün |
16 yıl, 4100 gün |
18 yıl, 4500 gün |
|
01.01.2013 – 31.12.2013 |
15 yıl, 3960 gün |
15 yıl, 3960 gün |
18 yıl, 4600 gün |
|
01.01.2014 – 31.12.2014 |
15 yıl, 3960 gün |
16 yıl, 4300 gün |
18 yıl, 4680 gün |
|
01.01.2015’den sonra |
15 yıl, 3960 gün |
16 yıl, 4320 gün |
18 yıl, 4680 gün |
Bağ-Kur Emekli Şartları;
|
Çalışma Gücü Kayıp Oranı |
||
|
%60 ve Daha Fazla Olanlar |
%50-59 Arasında olanlar |
%40-49 arasında olanlar |
|
15 Yıl, 3960 Gün |
16 Yıl, 4320 Gün |
18 Yıl, 4680 Gün |